Το Πράσινο Μίλι

Στις φυλακές του Κολντ Μάουντεν, οι θανατοποινίτες κατάδικοι περιμένουν τη μέρα που θα διανύσουν το "Πράσινο Μίλι", το διάδρομο που οδηγεί από τα κελιά τους στην ηλεκτρική καρέκλα. Στυγεροί δολοφόνοι όπως ο "Μπιλι δε Κιντ" Γουόρτον και ο μισότρελος Εντουάρ Ντελακρουά φρουρούνται από φύλακες, άλλους έντιμους και πονόψυχους, όπως ο Πολ Έτζοκμπ, κι άλλους σκληρούς και σαδιστές, όπως ο Πέρσι Γουέτμορ. Όμως κανένας τους δεν έχει ποτέ ξαναδεί κάποιον τόσο τρομερό στην όψη όσο ο καινούριος κρατούμενος, ο Τζον Κόφι, που έχει καταδικαστεί σε θάνατο για την αποτρόπαιη δολοφονία δύο μικρών κοριτσιών. Τι είναι ο Κόφι; Ένας σατανάς με ανθρώπινη μορφή; Ή ένα πλάσμα τελείως διαφορετικού είδους;

King, Stephen, 1947-. Το πράσινο μίλι,  μετάφραση Πητ Κωνσταντέας, Bell / Χαρλένικ Ελλάς, 1998.

Ο Στίβεν Κινγκ γεννήθηκε το 1947 στο Πόρτλαντ της Πολιτείας του Μέιν. Σπούδασε με υποτροφία στο Πανεπιστήμιο του Μέιν. Δίδασκε αγγλικά στο λύκειο, όταν έγινε δεκτό προς έκδοση το πρώτο μυθιστόρημά του, "Κάρι". Από τότε έχει γράψει περισσότερα από σαράντα μυθιστορήματα, που έγιναν όλα μπεστ σέλερ, και περισσότερα από διακόσια διηγήματα. Σήμερα θεωρείται ως ο κορυφαίος συγγραφέας τρόμου και φαντασίας στον κόσμο, αλλά και ως ένας από τους σημαντικότερους συγγραφείς της εποχής μας. Έχει τιμηθεί με πολλές διακρίσεις για το έργο του, ανάμεσα στις οποίες το Διεθνές Βραβείο Φαντασίας, τα ειδικά βραβεία Bram Stoker, O. Henry, Nebula, κ.ά., το Βραβείο Ποιητών και Συγγραφέων 1997, και το βραβείο για το σύνολο του έργου του από την Ένωση Συγγραφέων Τρόμου. Το 2003 το Εθνικό Ίδρυμα Βιβλίου των ΗΠΑ του απένειμε το Μετάλλιο Διακεκριμένης Συνεισφοράς στα Αμερικανικά Γράμματα. Μυθιστορήματα και νουβέλες του έχουν γίνει ταινίες για τον κινηματογράφο: "Ομίχλη", "Λάμψη", "Κριστίν", "Μίζερι", "Καρδιές στην Ατλαντίδα", "Ονειροπαγίδα", κ.ά., τέσσερις από τις οποίες -οι εξής: "Έκρηξη οργής" ("Κάρι"), "Στάσου πλάι μου", "Τελευταία έξοδος: Ρίτα Χέιγουορθ" και "Πράσινο μίλι" -ήταν υποψήφιες για Όσκαρ καλύτερης ταινίας. Τον Ιούνιο του 1999, εποχή κατά την οποία είχε ολοκληρώσει την πρώτη γραφή του βιβλίου του "Περί συγγραφής" ("On Writing"), παρασύρθηκε από διερχόμενο βαν περπατώντας σ' ένα δρόμο του Μέιν. Το δυστύχημα προκάλεσε σοβαρά τραύματα στο κεφάλι, τον πνεύμονα, τα πλευρά, τους γοφούς και το δεξί του πόδι και χρειάστηκαν πέντε χειρουργεία μέσα σε δέκα μέρες και πολύμηνη θεραπεία -κατά την διάρκεια της οποίας ολοκλήρωσε το βιβλίο- για την αποκατάσταση της υγείας του. Μνήμες του ατυχήματος και της νοσηλείας του περιλαμβάνονται στα μυθιστορήματα "Ονειροπαγίδα", "Μίζερι" και "Kingdom Hospital" που ακολούθησαν, καθώς και στο επτάτομο έπος φαντασίας "Ο μαύρος πύργος", το πιο σύνθετο και μεγαλεπήβολο έργο της καριέρας του, στον έβδομο τόμο του οποίου ο ήρωας προσπαθεί να υπνωτίσει τόσο τον συγγραφέα όσο και τον οδηγό του βαν που τον χτύπησε. Ο Στίβεν Κινγκ ζει με τη σύζυγό του Τάμπιθα, επίσης συγγραφέα, στο Μπάνγκορ του Μέιν.

James Turrell

James Turrell  είναι ένας Αμερικανός καλλιτέχνης που ασχολείται, κυρίως, με το φως και τον χώρο. Το 1966 άρχισε να πειραματίζεται με το φως στη Σάντα Μόνικα  σε μια εποχή που η λεγόμενη ομάδα Φως και Χώρος των καλλιτεχνών στο Λος Άντζελες ερχόταν στο προσκήνιο.
Turrell είναι γνωστός για το έργο του Roden κρατήρας που βρίσκεται σε εξέλιξη. Μετατρέπει  τον φυσικό ηφαιστειακό κρατήρα σε ένα τεράστιο γυμνό μάτι- παρατηρητήριο , σχεδιασμένο ειδικά για την παρακολούθηση των ουράνιων φαινομένων. Άλλα έργα του συνήθως περικλείουν και τον θεατή προκειμένου να ελέγχουν την αντίληψή του για το φως. Είναι για τις σήραγγες του φωτός οπου οι προβολές του δημιουργούν σχήματα που φαίνεται σαν να έχουν μάζα και βάρος, αν και έχουν δημιουργηθεί με μόνο φως.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Αυτόματο, αυτοματισμός

αυτόματο το [aftómato] α.κατασκευή που λειτουργεί με ένα δικό της εσωτερικό μηχανισμό και μιμείται τις κινήσεις ενός έμψυχου οργανισμού: Tο ~ του Vancansou. β. (μτφ.) για πρόσωπο που κινείται σαν αυτόματο χωρίς ελευθερία ή βούληση: Περπατώ σαν ~. 2. είδος αυτόματου πυροβόλου όπλου.

[λόγ. < αγγλ. automatism < αρχ. αὐτόματ(ος) -ism = -ισμός (διαφ. το αρχ. αὐτοματισμός `κτ. που συμβαίνει μόνο του, τυχαίο΄)]

αυτοματισμός ο [aftomatizmós] : 1. το σύστημα της αυτόματης λειτουργίας· ο αυτόματος μηχανισμός: Tα σύγχρονα / τα καινούρια αυτοκίνητα είναι εξοπλισμένα με διάφορους αυτοματισμούς. 2. ο χαρακτήρας ή η διαδικασία του αυτόματου. 3. γενικά για δυνατότητα άμεσης και γρήγορης αντίδρασης: Ο ~ του αμυντικού συστήματος του NATΟ.

[λόγ. < αγγλ. automatism < αρχ. αὐτόματ(ος) -ism = -ισμός (διαφ. το αρχ. αὐτοματισμός `κτ. που συμβαίνει μόνο του, τυχαίο΄)]

αυτοματοποίηση η [aftomatopíisi]: μετατροπή μηχανισμού, λειτουργίας κτλ. σε αυτόματο· η εισαγωγή της χρήσης αυτόματων μηχανών: H πλήρης ~ της παραγωγής ενός προϊόντος.

[λόγ. αυτοματοποιη- (αυτοματοποιώ) -σις > -ση] 

αυτοματοποιώ [aftomatopió] -ούμαι  : μετατρέπω κτ. (μηχανισμό, λειτουργία κτλ.) σε αυτόματο· εισάγω τη χρήση αυτόματων μηχανών: ~ μια παραγωγική διαδικασία. Πλήρως αυτοματοποιημένη παραγωγή και συσκευασία ενός προϊόντος.

[λόγ. αυτόματ(ος) -ο- + -ποιώ απόδ. γαλλ. automatiser < automate = αυτόματον]

Ο αυτοματισμος σαν όρος έχει ιδιοποιηθεί από τους σουρεαλιστές, τη φυσιολογία και την ψυχιατρική και στη συνέχεια στην αυτόματη γραφή, το σχέδιο και τη ζωγραφική. Στη φυσιολογία, ο αυτοματισμός δηλώνει αυτόματες ενέργειες και ακούσιες διαδικασίες που δεν είναι υπό συνειδητό έλεγχο, όπως η αναπνοή. Επίσης, ο όρος αποδίδει μια πράξη χωρίς συνειδητή σκέψη, ένα αντανακλαστικό. Ψυχολογικός αυτοματισμός είναι το αποτέλεσμα του διαχωρισμού μεταξύ της συμπεριφοράς και της συνείδησης. Η εξοικείωση και η μακροχρόνια επανάληψη επιτρέπουν ενέργειες να γίνουν αυτόματα, έτσι ώστε να εκτελούνται με ελάχιστη σκέψη και συζήτηση. Παθολογικός αυτοματισμός μπορεί να εκδηλωθεί σε αισθητηριακές παραισθήσεις.

Κατά τα τέλη του 19ου αιώνα ο Pierre Janet,  Γάλλος ψυχίατρος, ασχολήθηκε με τη θεραπεία των ψυχικών διαταραχών με ύπνωση. Συγκεκριμένα, ασχολήθηκε με την αυτόματη συμπεριφορά για να προσδιορίσει τον βαθμό στον οποίο το υποσυνείδητο αλληλεπιδρά με τη συνείδηση ​​κατά τη διάρκεια της έκστασης.  

Ενώ η ψυχιατρική θεωρεί τον αυτοματισμό ως αντανακλαστικό, οι σουρεαλιστές πίστευαν ότι ήταν μια ανώτερη μορφή συμπεριφοράς. Γι 'αυτούς, ο αυτοματισμός θα μπορούσε να εκφράσει την δημιουργική δύναμη, αυτό που πίστευαν ότι ήταν το ασυνείδητο στην τέχνη. 

 Στις εικαστικές τέχνες παραδείγματα αυτματισμού μπορούν να θεωρηθούν έργα των  André Masson, όπως το Furious Sun, 

οι πίνακες του Joan Miró 

 

 τα  frottages του  Max Ernst 

 

Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1940 οι Αμερικανοί ζωγράφοι γνωστοί ως αφηρημένοι εξπρεσιονιστές «Ζωγράφοι δράσης» είχαν υιοθετήσει αυτόματες μεθόδους στα έργα τους. Επηρεάζονται από τον σουρρεαλισμό γνωστοί ζωγράφοι όπως  Arshile Gorky

 Jackson Pollock

Franz Kline 

και Willem de Kooning 

Το 1940 δημιουργείται το κίνημα les Automatistes από μια ομάδα αντιφρονούντων καναδών καλλιτεχνών

 
Αυτόματη γραφή 

Αυτόματη γραφή είναι ένας τρόπος γραφής κατά τον οποίο η σκέψη εκφράζεται ελεύθερα και αυτόματα, χωρίς εμπόδια και περιορισμούς από τους κανόνες της λογικής. Τον όρο καθιέρωσε ο Γάλλος λογοτέχνης Αντρέ Μπρετόν στο Πρώτο Μανιφέστο του υπερρεαλισμού που δημοσίευσε το 1924. Μέσα από την αυτόματη γραφή οι Υπερρεαλιστές ζήτησαν να βρουν ασυνήθιστους τρόπους έμπνευσης. Θέλησαν να απελευθερώσουν την φαντασία από τα δεσμά των λογικών και των λογοτεχνικών κανόνων και να βγάλουν τη λογοτεχνία από το αδιέξοδο που είχε φτάσει με τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Πολλοί Έλληνες ποιητές της Γενιάς του Τριάντα δέχτηκαν την επίδραση του Υπερρεαλισμού όπως ο Οδυσσέας Ελύτης, ο Ανδρέας Εμπειρίκος και ο Νίκος Εγγονόπουλος.

 

 Το ατλάζι των φύλλων που γυρίζει κανείς στα βιβλία σχηματίζει

μια γυναίκα τόσο ωραία

που όταν δεν διαβάζει κανείς την ατενίζει με λύπη

χωρίς να τολμά να της μιλήσει χωρίς να τολμά να της πει πως

είναι τόσο ωραία

που αυτό που πρόκειται να μάθουμε δεν έχει τιμή

Αυτή η γυναίκα περνά ανεπαισθήτως μέσα σε θρόισμα λουλουδιών

καμιά φορά στρέφεται μέσα στις τυπωμένες εποχές

και ζητά την ώρα ή καμώνεται πως κοιτάζει τα κοσμήματα

κατάματα

όπως δεν κάνουν τ' αληθινά πλάσματα

Και ο κόσμος πεθαίνει ένα ρήγμα δημιουργείται στα δακτυλίδια

του αέρος

ένα σχίσμα στην θέση της καρδιάς

Οι πρωινές εφημερίδες φέρνουν αοιδούς των οποίων η φωνή έχει

το χρώμα της άμμου πάνω σε ακτές απαλές και κινδυνώδεις

και καμιά φορά οι βραδινές αφήνουν να περάσουν κάτι πολύ νέα

κοριτσάκια που οδηγούν θηρία αλυσοδεμένα

Μα το πιο ωραίο είναι στα ενδιάμεσα διαστήματα ορισμένων

γραμμάτων

όπου χέρια πιο λευκά από το κέρας των αστεριών το μεσημέρι

αφανίζουν μια φωλιά λευκών χελιδονιών

για να βρέχει πάντοτε

 

Τόσο χαμηλά τόσο χαμηλά που τα φτερά δεν μπορούνε πια να

σμίξουν

Χέρια απ' όπου ανεβαίνει κανείς σε μπράτσα τόσο ελαφρά που η άχνα

των λιβαδιών στα χαριτωμένα της κυματιστά περιπλέγματα πάνω

από τις λίμνες είναι ο ατελής τους καθρέφτης

μπράτσα που δεν εναρθρώνονται με τίποτε άλλο παρά με τον

εξαιρετικό κίνδυνο ενός σώματος καμωμένου νια τον έρωτα

του οποίου η κοιλιά καλεί τους στεναγμούς που ξέφυγαν από

θάμνους γιομάτους πέπλους

και που δεν έχει τίποτε το εγκόσμιο εκτός από την αχανή παγωμένη

αλήθεια των ελκήθρων των βλεμμάτων επί της κατάλευκης

εκτάσεως

αυτού που δεν θα ξαναδώ πια

εξαιτίας ενός θαυμαστού ματόδεσμου

που φορώ στο παιχνίδι της τυφλόμυγας των τραυμάτων

 André Breton

Nikola Tesla

 

 Ο Νίκολα Τέσλα γεννήθηκε τα μεσάνυχτα της 10^ης Ιουλίου του 1856, κατά τη διάρκεια μιας τρομερής καταιγίδας γεμάτη λαμπερές αστραπές… Ήταν μια ηλεκτρισμένη νύχτα κι εκείνος είχε την τύχη να γεννηθεί σε μια από τις πλέον «ηλεκτρισμένες» περιοχές της Ευρώπης: σε μια μεθόριο που χώριζε δύο αυτοκρατορίες, την Αυστροουγγρική και την Οθωμανική Αυτοκρατορία.  Γεννήθηκε στο χωριό Σμίλιαν της Λίκα, μια περιοχή που ανήκει σήμερα στην Κροατία, αλλά τότε αποτελούσε τμήμα της λεγόμενης Vojna Krajina, δηλαδή της παραμεθόριας «στρατιωτικής περιοχής» της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας, που ήταν αυτόνομη και κατοικούνταν κυρίως από Σέρβους πρόσφυγες από διάφορες περιοχές της κατεχόμενης από τους Οθωμανούς Σερβίας.
Την ίδια χρονιά που γεννήθηκε ο Τέσλα γεννήθηκαν και ο Σίγκμουντ Φρόιντ, ο Όσκαρ Ουάιλντ και ο Μπέρναρντ Σο. Την ίδια χρονιά οι Burton και Speke ανακάλυψαν τις πηγές του Νείλου και τελείωσε ο πολυαίμακτος Κριμαϊκός Πόλεμος. Ελάχιστα όμως από αυτά τα γεγονότα έφτασαν στ’ αυτιά του πατέρα του Τέσλα, του Μιλούτιν, που ήταν ο Σέρβος ορθόδοξος ιερέας του χωριού ή της μητέρας του Τζούκα Μάντιτς, που ήταν μια αγράμματη, αλλά ταλαντούχα αγρότισσα, προικισμένη με το χάρισμα να μαθαίνει εύκολα ξένες γλώσσες και να εφευρίσκει πρακτικές λύσεις για τα καθημερινά προβλήματα.

Ο Νίκολα ήταν ένα λεπτό και φιλάσθενο αγόρι, πράγμα που ανησύχησε πολύ τους γονείς του (βαπτίστηκε μάλιστα μόλις γεννήθηκε, επειδή ο ιερέας πατέρας του φοβόταν μήπως πεθάνει πρόωρα). Η μεγαλύτερη αγάπη του ήταν η Φύση και τα ζώα.

Αρέσκονταν να περιδιαβαίνει με τις ώρες στα δάση γύρω από το πατρικό του και να φαντάζεται τρόπους άντλησης ενέργειας από τον άνεμο ή από την ακατάπαυστη κίνηση των ορμητικών ποταμών…

Από την πρώιμη παιδική του ηλικία ο Νίκολα επέδειξε μια ιδιοφυΐα και μια εφευρετικότητα, που τον έκανε να ξεχωρίζει. Σε ηλικία μόλις τεσσάρων ετών οραματίστηκε τρόπους άντλησης ενέργειας από έναν μικρό καταρράκτη, που βρίσκονταν κοντά στο σπίτι του. Σχεδίασε έναν τροχό που γύριζε γύρω από έναν άξονα, που ήταν δεμένος σε μια διχαλωτή βέργα. Με πολύ χαρά ο μικρός Νίκολα έβλεπε τον τροχό να γυρίζει ασταμάτητα από τη δύναμη του νερού. Μπορούσε να τον παρατηρεί για ώρες, κάνοντας σχέδια για τη δημιουργία ενός μεγαλύτερου τροχού. Λίγα χρόνια αργότερα, όταν είδε για πρώτη φορά μια φωτογραφία από τους καταρράκτες του Νιαγάρα, είπε στον πατέρα του: «Μια μέρα θα ήθελα να τους τιθασεύσω». Και κάποια μέρα, αρκετά χρόνια αργότερα, η επιθυμία του έγινε όντως πραγματικότητα…

Στη διάρκεια της εφηβικής του ηλικίας ο Τέσλα άρχισε να σφυρηλατεί έναν δυνατό χαρακτήρα, να ελέγχει τα συναισθήματα και τα πάθη του και να αποφεύγει τις στενές μορφές ανθρώπινης επαφής. Σταδιακά άρχισε να οικοδομεί ένα καθαρό πνεύμα, με διανοητική διαύγεια, με πλούτο γνώσεων, με ηθικές αρχές καθώς και με αυξημένες ικανότητες διαίσθησης.

Πήγαινε στο λύκειο του Κάρλοβατς, που τότε ονομάζονταν στα γερμανικά Carlstadt, όταν είδε για πρώτη φορά μια πειραματική επίδειξη του ηλεκτρισμού. Ο Τέσλα έμεινε έκθαμπος μπροστά σ’ αυτό το εκπληκτικό φαινόμενο. Γεμάτος συγκίνηση θυμόταν αργότερα τα μαθήματά και τα πρώτα πειράματα που παρακολουθούσε: «Το κάθε πείραμα έβρισκε στο μυαλό μου χίλιες αντανακλάσεις. Ήθελα να μάθω περισσότερα γι’ αυτή την εκπληκτική δύναμη. Λαχταρούσα τα πειράματα και τις έρευνες και πάντα μόλις τέλειωνε το μάθημα είχα μια θλίψη στην ψυχή» (Οι Εφευρέσεις Μου). Από τότε αποφάσισε να αφιερώσει τη ζωή του στη μελέτη της φυσικής του ηλεκτρισμού και να ανακαλύψει όλα τα μυστικά του. Και κράτησε την υπόσχεση του.

Ενθουσιάστηκε τόσο πολύ με τη νέα επιστήμη του ηλεκτρισμού, ώστε αποφάσισε να μάθει αγγλικά για να μπορεί να διαβάζει τα γραπτά του πρωτοπόρου Αμερικανού εφευρέτη Τόμας Άλβα Έντισον!

Παρά τις αρχικές αντιρρήσεις του πατέρα του, που τον ήθελε να γίνει ιερέας ή στρατιωτικός, όπως ήταν η οικογενειακή παράδοση, ο Τέσλα γράφτηκε στο Πολυτεχνικό Ινστιτούτο του Γκρατς της Αυστρίας κι έγινε αμέσως ένας αφοσιωμένος σπουδαστής. Φτάνοντας στο Γκρατς ο Τέσλα αισθάνθηκε ότι ένα όνειρο του είχε πλέον εκπληρωθεί. Θα μπορούσε επιτέλους ν’ ασχοληθεί με τη μηχανική και ν’ αφοσιωθεί στη μελέτη και στην έρευνα του ηλεκτρισμού.

Συνέχισε αναζητώντας απάντηση στο πρόβλημα της αξιοποίησης του εναλασσόμενου ρεύματος, που του έγινε εμμονή, ακόμη και μετά το τέλος των σπουδών του στο Πανεπιστήμιο της Πράγας (1879-1880), όταν έπιασε δουλειά ως ηλεκτρονικός σε μια καινούργια τηλεφωνική εταιρεία στη Βουδαπέστη της Ουγγαρίας. Κατά τη διάρκεια της εργασίας του σ’ αυτή την εταιρεία ο Τέσλα εφηύρε έναν τηλεφωνικό ενισχυτή, που έγινε ο πρόγονος του σημερινού ηχείου. Δεν ξέχασε όμως στιγμή το πρόβλημα της εφεύρεσης μιας συσκευής εναλλασσόμενου ρεύματος.

Στις αρχές του 1882 μια μικρή ασθένεια τον ανάγκασε να μείνει για μερικές μέρες εκτός εργασίας. Περπατώντας το ηλιοβασίλεμα, μαζί με το φίλο και βοηθό του Anital Szigety, σε ένα πάρκο της Βουδαπέστης κι απαγγέλλοντας στα γερμανικά στίχους από το Φάουστ του Γκαίτε, του ήρθε ως λάμψη μια μεγαλοφυής ιδέα, που έμελλε να οδηγήσει την ανθρωπότητα σε πλήρη εξηλεκτρισμό. «Τότε, σε μια στιγμή έμπνευσης, προφέροντας αυτές τις λέξεις, η ιδέα με κτύπησε σαν λάμψη αστραπής, και μέσα σε μια στιγμή μου αποκαλύφθηκε η αλήθεια. Με το μπαστούνι άρχισα τότε να χαράζω στην άμμο τα διαγράμματα…», έγραψε αργότερα ο Τέσλα στην αυτοβιογραφία του Οι Εφευρέσεις Μου (My Inventions). Με το μπαστούνι του ο άνθρωπος που θα «ανακάλυπτε» τον 20^ο αιώνα άρχισε να σχεδιάζει πρόχειρα στο χώμα έναν κινητήρα. «Τον βλέπεις;», ρώτησε στον φίλο του, που παρακολουθούσε άφωνος, «κοίταξε με τώρα που θα τον αντιστρέψω!». Όταν τέλειωσε τα πρόχειρα σχέδια του αναφώνησε γεμάτος ικανοποίηση: «Αυτό είναι! Ένα περιστρεφόμενο μαγνητικό πεδίο! Δες πόσο ήσυχα λειτουργεί. Χωρίς σπίθες. Χωρίς θόρυβο. Λειτουργεί τέλεια!» Μ’ αυτόν τον ασυνήθιστο τρόπο ο Τέσλα συνέλαβε για πρώτη φορά την ιδέα του περιστρεφόμενου μαγνητικού πεδίου και του επαγωγικού κινητήρα, ο οποίος χρησιμοποιείται σήμερα σε κάθε ηλεκτρική συσκευή. Αρπάζοντας ένα μεγάλο μυστικό της Φύσης και χαρίζοντας το στους ανθρώπους, ο Τέσλα έγινε ένας σύγχρονος Προμηθέας που οδήγησε την ανθρωπότητα στην εποχή του ηλεκτρισμού…

Χωρίς τον Νίκολα Τέσλα δεν θα υπήρχε εναλλασσόμενο ρεύμα στο σπίτι σας, το φως της λάμπας δεν θα είχε νικήσει το σκοτάδι, δεν θα λειτουργούσαν ο υπολογιστής ή η καφετιέρα σας. Του χρωστάμε 700 εφευρέσεις, ορισμένες εκ των οποίων θεμελίωσαν τον κόσμο μας. «Αν θελήσουμε να εξαφανίσουμε από το δικό μας βιομηχανικό κόσμο τα αποτελέσματα του έργου του κυρίου Τέσλα, τα γρανάζια στις βιομηχανίες θα έπρεπε να σταματήσουν να γυρίζουν, τα ηλεκτρικά τρένα μας θα έπρεπε να ακινητοποιηθούν, οι πόλεις μας να βυθιστούν στο σκοτάδι... Ναι, τόσο μακριά έφτασε με το έργο του, που αποτέλεσε το θεμέλιο του σύγχρονου κόσμου. Το όνομα του σημάδεψε μια εποχή προόδου στην επιστήμη του ηλεκτρισμού. Από αυτό το έργο ξεπήδησε μια επανάσταση...» Έτσι σχολίασε κάποτε ο Αμερικανός φυσικός B. A. Behrend τη συνεισφορά του Τέσλα στη διαμόρφωση του σύγχρονου κόσμου.

Ο Τέσλα δεν ήταν ένας απλός εφευρέτης. Το να αποκαλεί κανείς τον Τέσλα απλά «εφευρέτη» είναι σαν να λέει ότι ο  Σοπέν ήταν απλώς ένας «πιανίστας». Ο Τέσλα ήταν ένας εξερευνητής νέων ηπείρων γνώσεων, ένας άνθρωπος που ανακάλυπτε νέες φυσικές αρχές και μόνον κατανάγκην υπήρξε εφευρέτης. Για τον ίδιο μεγαλύτερη σημασία είχε η ανακάλυψη νέων φυσικών αρχών και λιγότερο η εφαρμογή τους στην πράξη. Ήταν πάνω απ’ όλα ένας πρωτοπόρος εξερευνητής νέων αρχών της Φυσικής, ένας ανθρωπιστής επιστήμονας που οραματιζόταν ένα καλύτερο μέλλον για την ανθρωπότητα. Ένας άνθρωπος των θαυμάτων.

Αυτή ήταν άλλωστε και η μεγαλύτερη διαφορά του με τον Τόμας Άλμπα Έντισον. Ο Έντισον ήταν απλά ένας εφευρέτης (με πάνω από 1.000 ευρεσιτεχνίες στο ενεργητικό του), ο οποίος ενδιαφερόταν αποκλειστικά για την πρακτική εφαρμογή και την εμπορική εκμετάλλευση των εφευρέσεων του. Αντίθετα ο Τέσλα, παρά το γεγονός ότι χρεώνεται τουλάχιστον 700 ευρεσιτεχνίες, ήταν ουσιαστικά ένας θεωρητικός τύπος, ένας τολμηρός εξερευνητής που αδιαφορούσε για την πρακτική εφαρμογή και -κυρίως- για το εμπορικό όφελος από την εκμετάλλευση των ανακαλύψεων του.

Αντίθετα με τον Έντισον ο Τέσλα ήταν ένας «μοναχικός καβαλάρης», που παρέμεινε σ’ όλη του τη ζωή ανένταχτος κι ελεύθερος, δίνοντας συχνά σκληρές μάχες με το επιστημονικό και βιομηχανικό κατεστημένο της εποχής του. Ο Τέσλα προχωρούσε άφοβα μπροστά αδιαφορώντας για τις συνέπειες. Ξεκλείδωνε με την ευαισθησία ενός ποιητή τα μεγάλα μυστικά της φύσης και τα χάριζε στην ανθρωπότητα. Τον ενδιέφερε η συνολική πρόοδος και πίστευε στο θετικό δυναμικό του ανθρώπου που μπορούσε ν’ αναπτυχθεί σε τέλειο βαθμό.

Από την αρχή ακόμη της επιστημονικής του δράσης ο Τέσλα έδωσε μια σειρά από μοναχικές μάχες ενάντια στο επιστημονικό και βιομηχανικό κατεστημένο της εποχής του. Σε κάποιες από αυτές νίκησε, ενώ στις περισσότερες έχασε, επειδή δεν συμφωνούσε με τα κατεστημένα συμφέροντα. Το πολυφασικό του σύστημα του εναλλασσόμενου ρεύματος επικράτησε, αφού όμως προηγουμένως έδωσε μια σκληρή μάχη με τη βιομηχανία του συνεχούς ρεύματος. Τελικά νίκησε, επειδή ήταν ολοφάνερα πιο αποτελεσματικό και οικονομικό. Ο προωθητικός κινητήρας του απέτυχε, όχι γιατί δεν ήταν αποτελεσματικός, αλλά επειδή για να εφαρμοστεί θα έπρεπε ν’ αλλάξει ολόκληρη η δομή της αυτοκινητοβιομηχανίας. Και το φιλόδοξο σχέδιο του για την ασύρματη μεταφορά ενέργειας δεν προχώρησε, επειδή ερχόταν σε άμεση αντίθεση με μονοπωλιακά συμφέροντα, που λυμαίνονται ως σήμερα τη ενεργειακή εξέλιξη της ανθρωπότητας.

Από τα τέλη της δεκαετίας του 1880 ο Τέσλα συνήθισε την ανθρωπότητα με μια σειρά από επιστημονικές εκπλήξεις και εφευρέσεις: εναλλασσόμενο ρεύμα, επαγωγικοί κινητήρες, πολυφασικό σύστημα, ρεύματα υψηλής συχνότητας, ηλεκτρικός ταλαντωτής, πηνίο Τέσλα, ραδιόφωνο, ακτινογραφία (Τεσλόγραμμα), τηλεκατεύθυνση, αυτοματισμός, ασύρματη μεταφορά ενέργειας, τηλεγεωδυναμική, προωθωτικοί κινητήρες, ραντάρ, ιντερφερόμρετρο, ηλεκτρομαγνητική προστασία… είναι μονάχα μερικές από τις 700 εφευρέσεις, που ο Σέρβος επιστήμονας προσέφερε στην ανθρωπότητα. Αλήθεια, ποιος από σας γνωρίζει ότι πίσω από κάθε ηλεκτρική συσκευή, που έχουμε σήμερα στα σπίτια μας, κρύβεται η μεγαλοφυία ενός ανθρώπου, που κυριολεκτικά αφιέρωσε τη ζωή, το μυαλό και το πνεύμα του στην υπηρεσία της ανθρωπότητας;

Εκτός από επιστήμονας κι εφευρέτης ο Τέσλα υπήρξε οραματιστής ενός μέλλοντος, στο οποίο ο άνθρωπος δε θα ήταν αναγκασμένος να πασχίζει για την επιβίωση του, όπου οι λέξεις πλούσιος και φτωχός δε θα σήμαιναν τη διαφορά του επιπέδου της υλικής ευημερίας, αλλά των πνευματικών ικανοτήτων. Ο Τέσλα ήταν ένας ονειροπόλος, μια λέξη υποτιμητική για τους «προσγειωμένους», ένας πρωτοπόρος, που τολμούσε να προχωρήσει άφοβα προς το άγνωστο, εξερευνώντας νέους κόσμους γνώσεων. Ήταν ένας φιλόσοφος, που στοχάζονταν αδιάκοπα πάνω στα μεγάλα προβλήματα της ανθρωπότητας.  Ένας ποιητής της επιστήμης. Από την άλλη ήταν κι ένας παράξενος, εκκεντρικός και ιδιόρρυθμος άνθρωπος, που ακολουθούσε ένα εντελώς δικό του «σχέδιο ζωής».

 Από την  ηλικία των 34 ετών ο Τέσλα σταμάτησε να ποθεί, να μισεί, να θλίβεται, να πίνει καφέ, τσάι ή αλκοόλ, να καπνίζει, να κοιτιέται στον καθρέπτη, να φοράει ρολόι, δακτυλίδια και να τρώει οτιδήποτε του μαγείρευε κάποιος άλλος. Κοντολογίς συγκέντρωσε όλο τον πλούτο και τη δύναμη της μεγαλοφυίας σ’ έναν και μοναδικό σκοπό: να σκέφτεται και να υπηρετεί την ανθρωπότητα, ανακαλύπτοντας πράγματα που θα έκαναν την ανθρώπινη ζωή ευκολότερη και πιο ευτυχισμένη.

Αν και θα μπορούσε να επαναπαυτεί στις δάφνες του, όντας δοξασμένος και πλούσιος από την ηλικία των 34 ετών, εκείνος προτίμησε να προχωρήσει κι άλλο προσφέροντας στην ανθρωπότητα, ως νέος Προμηθέας, ένα πολύ μεγαλύτερο δώρο: την Ελεύθερη Ενέργεια.

Η Ελεύθερη Ενέργεια για όλους ήταν το μεγάλο του όνειρο.

Ο Τέσλα είναι ο «πατέρας» της Ελεύθερης Ενέργειας. Οραματιζόταν έναν κόσμο όπου ο καθένας θα είχε ελεύθερη πρόσβαση στην αστείρευτη θάλασσα της ενέργειας, που τον περιβάλλει. Σε μια διάλεξή που έδωσε στις 20 Μαΐου του 1891 στο Κολούμπια Κόλετζ της Νέας Υόρκης, ο Τέσλα απευθύνθηκε προς το ενθουσιώδες κοινό λέγοντας: «Τρέχουμε όλοι μαζί μέσα σ’ έναν απέραντο χώρο με μια απίστευτη ταχύτητα και όλα γύρω μας κινούνται, γυρίζουν και περιβάλλονται από ενέργεια. Υπάρχει σίγουρα κάποια άμεση πρόσβαση σ’ αυτήν την ενέργεια. Ο ηλεκτρισμός που αντλήσαμε από το φυσικό περιβάλλον, προέρχεται από αυτήν την ενέργεια. Σύντομα θα αντλούμε χωρίς μεγάλο κόπο πολλές μορφές ενέργειας από αυτήν την απέραντη κι ανεξάντλητη φυσική ενέργεια κι έτσι η ανθρωπότητα θα προοδεύσει με γιγαντιαία βήματα».

Στις 3 Ιουλίου του 1899, κατά τη διάρκεια των πειραμάτων του στο Κολοράντο Σπρινγκς, ο Σερβοαμερικάνος εφευρέτης ισχυρίστηκε ότι ανακάλυψε μια «ανεξάντλητη πηγή ενέργειας». Προέβλεψε μάλιστα ότι στο μέλλον ο κόσμος θα κατάφερνε να συνδεθεί μ’ αυτήν την πηγή αστείρευτης ενέργειας, κι αυτό θα άλλαζε τη μορφή του ανθρώπινου πολιτισμού και θα οδηγούσε στην κατάκτηση του διαστήματος.

Για ένα σχεδόν χρόνο (1899-1900) στο Κολοράντο Σπρινγκς και σε υψόμετρο 2.300 μέτρων, ο Τέσλα πραγματοποίησε μια σειρά από σημαντικά πειράματα πάνω στην ασύρματη μεταφορά ενέργειας. Εκεί κατόρθωσε όχι μόνο να δημιουργήσει τεχνητές αστραπές μήκους 40 μέτρων, αλλά και ν’ ανάψει λαμπτήρες ακουμπώντας τες απλά στο έδαφος και να θέσει σε λειτουργία συσκευές σε απόσταση δεκάδων χιλιομέτρων! Στο Κολοράντο Σπρινγκς ανακάλυψε κάτι που ήδη διαισθανόταν: πως η Γη ήταν μια τεράστια «ενεργειακή πισίνα», ένας καλός ενεργειακός αγωγός, πράγμα που σήμαινε ότι το παγκόσμιο σύστημα ασύρματης μετάδοσης ενέργειας, που οραματιζόταν, θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί. Ολόκληρος ο πλανήτης μπορούσε να διασυνδεθεί ενεργειακά αν κατασκευαζόταν, σύμφωνα με το σχέδιό του, ένα δίκτυο από πύργους εκπομπής και λήψης ηλεκτρικής και ηλεκτρομαγνητικής ενέργειας. Ακόμη και η ίδια η γη θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τη μεταφορά τεράστιων ποσοτήτων ενέργειας, έτσι ώστε ο καθένας να ήταν σε θέση ν’ αντλήσει ενέργεια χώνοντας απλά μια μεταλλική ράβδο στο έδαφος! Αν και ορισμένοι πίστευαν πως αυτά που έλεγε ο Τέσλα θα έπρεπε να μπουν στο «κουτί με τις παλαβομάρες» της ανθρωπότητας, εντούτοις η σύγχρονη επιστήμη και οι τελευταίες τεχνολογικές εξελίξεις δείχνουν να τον δικαιώνουν.

Ο Τέσλα πίστευε πως ήταν δυνατή η μετάδοση της ηλεκτρικής ενέργειας με ασύρματο τρόπο κι έφτιαξε ολόκληρα σχέδια για ένα παγκόσμιο ενεργειακό σύστημα. Το όραμα του ήταν ένα παγκόσμιο σύστημα, που ταυτόχρονα θα μετέδιδε ραδιοσήματα και θα μετέφερε με ασύρματο τρόπο ηλεκτρική ενέργεια! Το σχέδιο του ήταν τόσο προχωρημένο και ριζοσπαστικό για την εποχή του, που μόλις δημοσιοποιήθηκε οι πόρτες στη Wall Street έκλεισαν γι’ αυτόν. Τα μονοπωλιακά συμφέροντα, ακόμη κι εκείνοι που επένδυσαν εκατομμύρια δολάρια στο σύστημα εναλλασσόμενου ρεύματος, αρνήθηκαν να τον χρηματοδοτήσουν.

Όταν ο μεγαλοτραπεζίτης Τζον Πίερποντ Μόργκαν, που αρχικά χρηματοδότησε το σχέδιο του εφευρέτη στο Γουόρντεκλιφ του Λονγκ Άιλαντ, πληροφορήθηκε πως ο στόχος του Τέσλα ήταν η ασύρματη μεταφορά ενέργειας ρώτησε τον εφευρέτη: «Και ποιος θα πουλάει την ενέργεια στους αποδέκτες της;» «Κανείς», απάντησε με ειλικρίνεια ο Τέσλα, «ο καθένας θα μπορεί να τη λαμβάνει καρφώνοντας μια ράβδο στο έδαφος ή τοποθετώντας μια κεραία στη στέγη του σπιτιού του. Σκεφθείτε το: δεν θα υπάρχουν καλώδια, αερόπλοια θα πετούν χρησιμοποιώντας την εκπεμπόμενη ενέργεια...» «Αρκετά», τον διέκοψε ο μεγαλοτραπεζίτης. «Σας ευχαριστώ πολύ κύριε Τέσλα. Θα σας στείλω την απάντηση μου». Η απάντηση, και τα χρήματα, δεν ήρθαν ποτέ. Μέχρι το τέλος της ζωής του ο Τέσλα περίμενε μιαν απάντηση...

Ο οραματιστής και αθεράπευτα ανθρωπιστής Τέσλα είχε κάνει το λάθος να δείξει στον κατεξοχήν εκπρόσωπο των μονοπωλιακών συμφερόντων της εποχής του, τον κόσμο όπως θα μπορούσε να είναι: ελεύθερος από ενεργειακά μονοπώλια και με άφθονη και φθηνή ενέργεια για τον καθένα. Έναν κόσμο που η ανθρωπότητα ίσως να είναι έτοιμη τον 21^ο αιώνα...

Μετά την αποτυχία του σχεδίου στο Γουόντερκλιφ ο Τέσλα δεν είχε ποτέ καμιά άλλη ευκαιρία να φέρει την Ελεύθερη Ενέργεια στον κόσμο. Συνέχισε όμως μέχρι το τέλος της ζωής του να σχεδιάζει, να κατασκευάζει και να οραματίζεται διάφορα χρήσιμα επιτεύγματα. Πάντα ήταν ασυμβίβαστος, ένας μοναχικός και ρομαντικός «ιππότης» της επιστήμης. Το κατεστημένο της εποχής του τον πολέμησε σκληρά και τελικά πέθανε, σαν σήμερα, στις 7 Ιανουαρίου του 1943, φτωχός και αγνοημένος, σ’ ένα ταπεινό δωμάτιο του ξενοδοχείου New Yorker.

Ο Τέσλα ήταν ένας μεγάλος και αισιόδοξος οραματιστής για το μέλλον της ανθρωπότητας. Τι έγιναν ωστόσο τα οράματα του για τον ουτοπικό και ενεργειακά ελεύθερο κόσμο του μέλλοντος; Αυτά βρίσκονται κρυμμένα στα εκατοντάδες χειρόγραφα του, που έχουν γίνει ανάρπαστα από τις μυστικές υπηρεσίες και τις ομάδες ερευνητών ανά τον κόσμο...

Η ζωή, το έργο, οι ιδέες και τα οράματα του «πατέρα» της Ελεύθερης Ενέργειας, έχουν εμπνεύσει δεκάδες επιστήμονες κι ερευνητές, που έθεσαν κι αυτοί με τη σειρά τους τον εαυτό τους στο κυνήγι του «Αγίου Δισκοπότηρου» της επιστήμης: στην ανακάλυψη μιας συσκευής που θα αντλεί και θα αξιοποιεί την Ελεύθερη Ενέργεια του περιβάλλοντος. Όπως άλλωστε συνήθιζε να λέει και ο μεγάλος Σερβοαμερικανός εφευρέτης: «Η ενέργεια βρίσκεται παντού και σε αφθονία. Εμείς όμως διψάμε. Μοιάζουμε με κάποιον που βρίσκεται πάνω σε μια βάρκα που πλέει μέσα σ’ ένα ποτάμι, αλλά πεθαίνει από τη δίψα, γιατί δε διαθέτει ένα ποτήρι για να πιει νερό».

Τα Βραβεία και οι Αναγνωρίσεις του Νίκολα Τέσλα

• Το 1912 ο Τέσλα προτάθηκε, μαζί με τον Έντισον, για το Βραβείο Νόμπελ.
• Το 1917 ο Τέσλα βραβεύτηκε με το «Μετάλλιο του Έντισον»», το πιο σημαντικό βραβείο στον τομέα της ηλεκτροτεχνικής στις ΗΠΑ.
• Το 1960 η Διεθνής Επιτροπή Ηλεκτροτεχνικής ονόμασε την μονάδα μέτρησης της μαγνητικής επαγωγής, μονάδα Τέσλα (Τ).
• Το 1975 ο Τέσλα εισάγεται επίσημα στο Inventor’s Hall of Fame.
• Το 1976 καθιερώνεται το Βραβείο Τέσλα από το Ινστιτούτο των Ηλεκτρομηχανικών των ΗΠΑ, το οποίο και απονέμεται κάθε χρόνο.
• Το 1983 τα Αμερικανικά Ταχυδρομεία τίμησαν τον Τέσλα τυπώνοντας γραμματόσημα με τη μορφή του.
• Το άγαλμα του Νίκολα Τέσλα τοποθετείται στους καταρράκτες του Νιαγάρα, όπου το 1895 λειτούργησε το πρώτο υδροηλεκτρικό εργοστάσιο στον κόσμο.
• Το 1992 τυπώνονται στη Σερβία μια σειρά από χαρτονομίσματα με τη μορφή του Τέσλα.
• Η γωνία της 40^ης οδού με την 6^η Λεωφόρο του Μανχάταν ονομάζεται «Γωνία του Νίκολα Τέσλα» και τοποθετήθηκε σχετική πινακίδα για να θυμίζει στους Νεοϋορκέζους ότι η πόλη τους χρωστάει πολλά στον Τέσλα.
• Το 2005 το Διεθνές Αεροδρόμιο του Βελιγραδίου μετονομάζεται σε «Αεροδρόμιο Νίκολα Τέσλα».
• Το 2006 ανακηρύσσεται από UNESCO «Έτος Τέσλα» για να τιμηθούν τα 150 χρόνια από τη γέννηση του μεγάλου εφευρέτη.

Γιώργος Στάμκος από το tvxs:Νίκολα Τέσλα: O Προμηθέας του Ηλεκτρισμού. Του Γιώργου Στάμκου

   Επιστήμονας, εφευρέτης, οραματιστής, ανθρωπιστής, φιλόσοφος, προφήτης... Πολλά έχουν γραφεί και ειπωθεί κατά καιρούς για το φαινόμενο Τέσλα. Τώρα, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, το βιβλίο αυτό ρίχνει φως στην εκκεντρική ζωή, στο τεράστιο έργο και στα θαυμαστά επιτεύγματα αυτού του σύγχρονου Προμηθέα, του σπουδαίου Σέρβου επιστήμονα που πολλές ακόμη εφευρέσεις του παραμένουν απαγορευμένη περιοχή...

Στάμκος, Γιώργος. Νίκολα Τέσλα, ο προφήτης του 21ου αιώνα, Αρχέτυπο, 2008.

Tesla, Nikola. Οι εφευρέσεις μου : Η παράξενη αυτοβιογραφία του Νίκολα Τέσλα· μετάφραση Θεοπίστη Καβακοπούλου.,  Άγνωστο, 2007

Νίκολα Τέσλα: Επιστήμονας, εφευρέτης, οραματιστής, ανθρωπιστής, εκκεντρικός, φιλόσοφος, προφήτης... Μια αινιγματική και παρεξηγημένη μορφή, που παραμένει ο μύθος και το αρχέτυπο όλων των επιστημόνων του 20ού αιώνα. Ο Τέσλα δεν ήταν μόνον ένας από τους σημαντικότερους επιστήμονες και εφευρέτες της εποχής του, ήταν στη κυριολεξία ο "Προμηθέας" του ηλεκτρισμού και ο άνθρωπος που "ανακάλυψε" τον 20ο αιώνα. Ήταν ένας πρωτοπόρος, που με την ευαισθησία ενός ποιητή ξεκλείδωσε τα μυστικά της Φύσης και τα χάρισε στην ανθρωπότητα. Ένας ονειροπόλος που τόλμησε με τη σκέψη του ν' αγγίξει τα άστρα.

Το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας περιλαμβάνει την παράξενη αυτοβιογραφία του Νίκολα Τέσλα, με τίτλο "Οι εφευρέσεις μου", καθώς και σημαντικά κείμενα του εφευρέτη, γραμμένα πριν από έναν αιώνα, στα οποία ο Τέσλα προέβλεπε τρόπους για την επίλυση του ενεργειακού προβλήματος της ανθρωπότητας. Τα χρόνια που έρχονται θα φωτίσουν ακόμη περισσότερο το ημιτελές έργο του Τέσλα κι ενδεχομένως θα επιβεβαιώσουν και πολλές από τις προβλέψεις του για το μέλλον της ανθρωπότητας. Όπως είπε άλλωστε και ο ίδιος ο Τέσλα: "Το παρόν είναι δικό τους, το μέλλον είναι δικό μου".

"Nikola Tesla" - Zeljko Joksimovic

Φωτιστική εγκατάσταση σε δημόσιο χώρο

Η ομάδα beforelight, στο πλαίσιο της δράσης «Η Θεσσαλονίκη αλλιώς» για τον εορτασμό των είκοσι χρόνων του περιοδικού «Παράλλαξη», στις 06/06/2010 κάλεσε τους κατοίκους της Θεσσαλονίκης να μαζέψουν τα παλιά φωτιστικά τους, τα επιδιόρθωσε, και τα κρέμασε μεταξύ των κτιρίων της οδού Εμπράρ, σχεδιάζοντας το φωτισμό του δρόμου που φιλοξένησε το τελικό πάρτι των τριήμερων εκδηλώσεων. 

 

Έτσι, μετέτρεψε την αστική οδό που φέρει το όνομα του αρχιτέκτονα της ανοικοδόμησης της πόλης, Ερνέστου Εμπράρ, σε οικείο χώρο.

Στη γιορτή που πραγματοποιήθηκε, οι κάτοικοι έγιναν οι ίδιοι οικοδεσπότες της πόλης τους και είδαν τα φωτιστικά τους... αλλιώς.

 

Ηλεκτρική καρέκλα

"Ήταν ένα παράξενο, αποπνικτικό καλοκαίρι, το καλοκαίρι που εκτέλεσαν στην ηλεκτρική καρέκλα τους Ρόζενμπεργκ, και δεν καταλάβαινα τι στο καλό έκανα στη Νέα Υόρκη. Από εκτελέσεις δεν σκαμπάζω τίποτε. (...) Συλλογιζόμουν πως θα πρέπει να είναι το χειρότερο πράγμα στον κόσμο."

Σίλβια Πλαθ, The Bell Jar, 1963

Μετά από έναν ιδιαίτερα σκληρό απαγχονισμό μιας γυναίκας στη Νέα Υόρκη, ο κυβερνήτης David B. Hill έψαχνε για μια μέθοδο εκτέλεσης πιο αποδεκτή. Δημιούργησε μια νομοθετική επιτροπή, το 1886, έργο της οποίας ήταν να εξετάσει άλλες μεθόδους εκτέλεσης. Την εποχή εκείνη υπήρχε μεγάλο ενδιαφέρον και πειραματισμός γύρω από τον ηλεκτρισμό, και ήταν αναμενόμενο ένας πολιτικός να στραφεί σε μια νέα και πιο «επιστημονική» μέθοδο, όπως η εκτέλεση με ηλεκτροπληξία.

Η πρώτη ηλεκτρική καρέκλα σχεδιάστηκε το 1888/9. Αν και ο κυρίαρχος λόγος για τη δημιουργία της ήταν η εξεύρεση ενός πιο ανθρωπιστικού τρόπου εκτέλεσης, υπήρχε και άλλος ένας λόγος, ιδιαίτερα ενδιαφέρων.

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1880, ο ηλεκτρισμός ήταν μια νέα και καινοτόμος πηγή ενέργειας. Ο Thomas Edison και ο George Westinghouse ήταν οι δύο κύριοι «παίκτες» στον αγώνα για το ποιος θα αποκτούσε τον έλεγχο στη χρήση του ηλεκτρισμού. Τεχνικές και οικονομικές συγκυρίες έκαναν το εναλλασσόμενο ρεύμα του Westinghouse να επικρατήσει του συνεχούς του Edison. Γρήγορα το εναλλασσόμενο ρεύμα υιοθετήθηκε για την μετάδοση του ηλεκτρισμού παγκοσμίως. Ο Edison προσπάθησε να πείσει τους πάντες ότι το εναλλασσόμενο ρεύμα του Westinghouse ήταν επικίνδυνο, και ενθουσιάστηκε όταν η πολιτεία της Νέας Υόρκης εισήγαγε την ηλεκτρική καρέκλα, η οποία λειτουργούσε με εναλλασσόμενο ρεύμα, ως μέθοδο θανάτωσης.

Η ηλεκτρική καρέκλα χρησιμοποιήθηκε σε 27 πολιτείες της Αμερικής καθώς και στις Φιλιππίνες, τη μοναδική χώρα εκτός ΗΠΑ που έκανε χρήση της.

Στις 4 Ιουνίου του 1888, το νομοθετικό σώμα της Νέας Υόρκης ψήφισε το Κεφάλαιο 489 της Νομοθεσίας της Πολιτείας, ορίζοντας ως τρόπο εκτέλεσης θανατοποινιτών «ηλεκτρικό ρεύμα επαρκούς ισχύος, ώστε να προκαλέσει το θάνατο», για εγκλήματα που θα διαπράττονταν μετά την 1^η Ιανουαρίου του 1889.

Υπήρχε μόνο ένα μικρό πρόβλημα: η πολιτεία της Νέας Υόρκης δεν διέθετε ηλεκτρική καρέκλα και ανέθεσε στον Harold Brown, έναν ηλεκτρολόγο, να φτιάξει τρεις, μια για κάθε φυλακή της πολιτείας στην οποία γίνονταν εκτελέσεις. Οι φυλακές αυτές ήταν του Auburn, του Sing Sing και του Clinton. Ήταν μια εντυπωσιακά γενναιόδωρη προμήθεια, αν σκεφτούμε ότι γίνονταν περίπου 8 εκτελέσεις το χρόνο σε όλη την πολιτεία.

 Ο Brown ήταν στενός συνεργάτης του Edison και εργαζόταν μαζί του στο εργαστήριό του, όπου πειραματίζονταν με τον ηλεκτρισμό πάνω σε ζώα. Εκατοντάδες από αυτά, όλων των μεγεθών και ειδών, από ποντίκια μέχρι άλογα, βρήκαν το θάνατο στο εργαστήριο του Edison από ηλεκτροπληξία.

Ο Brown προτίμησε το εναλλασσόμενο ρεύμα του Westinghouse, για λόγο που έκανε τον εφευρέτη του να δυσαρεστηθεί μαζί του: επειδή το θεωρούσε ανασφαλές και επικίνδυνο. Ο George Westinghouse προσπαθούσε να το προωθήσει σαν μια ασφαλή πηγή ενέργειας για χρήση από τα αμερικανικά νοικοκυριά και, εκνευρισμένος, αρνήθηκε να προμηθεύσει στον Brown τις απαραίτητες γεννήτριες. Έτσι εκείνος αναγκάστηκε να χρησιμοποιήσει μεταχειρισμένες μονάδες.

Οι καρέκλες ήταν στέρεες κατασκευές, φτιαγμένες από ξύλο βελανιδιάς και κάθε μία από αυτές είχε δύο ηλεκτρόδια, ένα για το κεφάλι και ένα για το κάτω μέρος της πλάτης.

Η εκτέλεση του William Kemmler

Ο William Kemmler είχε καταδικαστεί για το φόνο της ερωμένης του Tillie Ziegler και ήταν ο πρώτος που εκτελέστηκε σύμφωνα με τη νέα νομοθεσία

Οι δικηγόροι του άσκησαν έφεση επικαλούμενοι την 8^η και τη 14^η τροπολογία του Αμερικανικού Συντάγματος, οι οποίες απαγόρευαν «βάναυσες και ασυνήθιστες μεθόδους εκτέλεσης». Η έφεση απορρίφθηκε στις 9 Οκτωβρίου του 1889 και η εκτέλεση ορίστηκε για τις 6 Αυγούστου του 1890. Διεξήχθη μπροστά σε 25 μάρτυρες, 14 από τους οποίους ήταν γιατροί. Ο Kemmler οδηγήθηκε στο θάλαμο εκτέλεσης, στο υπόγειο της φυλακής του Auburn, και παρουσιάστηκε στους μάρτυρες πριν βγάλει το σακάκι του και καθίσει στην καρέκλα.
Τα ηλεκτρόδια κεφαλής και πλάτης αποτελούνταν από ένα ξύλινο δίσκο διαμέτρου 4 ιντσών, στο κέντρο του οποίου ήταν τοποθετημένη μια κυκλική μεταλλική πλάκα διαμέτρου 3 ιντσών, καλυμμένη με σφουγγάρι, το οποίο ήταν εμβαπτισμένο σε άλμη για καλύτερη αγωγιμότητα.

 Η Lynda Lyon Block εκτελέστηκε στην ηλεκτρική καρέκλα της πολιτείας της Alabama, τη γνωστή ως «Yellow Momma», στις 10 Μαΐου του 2002, για το φόνο ενός αστυνομικού στην Opelika, στις 4 του Οκτώβρη του 1993. Κατά πάσα πιθανότητα η Block είναι το τελευταίο άτομο που πέθανε στην ηλεκτρική καρέκλα και σίγουρα η τελευταία γυναίκα. Της διοχετεύτηκαν 2.050 volts και όλη η διαδικασία δεν κράτησε πάνω από δυο λεπτά.

 

Σύγχρονες εκτελέσεις στην ηλεκτρική καρέκλα

151 άνδρες και 2 γυναίκες εκτελέστηκαν στην ηλεκτρική καρέκλα στις ΗΠΑ μετά την επαναφορά της θανατικής ποινής το 1977, μέχρι τον Ιούλιο του 2006, καθιστώντας την ηλεκτρική καρέκλα τη δεύτερη πιο συνηθισμένη μέθοδο εκτέλεσης στις ΗΠΑ, μετά τη θανατηφόρα ένεση. Ο συνολικός αριθμός των ατόμων που άφησαν την τελευταία τους πνοή στην καρέκλα από το 1890 μέχρι το 2006, ανέρχεται στους 4.461.

 Είναι ακόμη νόμιμη μέθοδος εκτέλεσης σε 7 πολιτείες, Alabama, Florida, Georgia, Kentucky, Nebraska, Tennessee και Virginia, αλλά υποχρεωτική σήμερα είναι μόνο στη Nebraska. Τον Απρίλιο του 2002 ο κυβερνήτης της Alabama υπέγραψε ένα νόμο που καθιστά τη θανατηφόρα ένεση την πρωταρχική μέθοδο εκτέλεσης, εκτός αν ο καταδικασμένος επιλέξει την ηλεκτρική καρέκλα. Η Alabama πραγματοποίησε την πρώτη εκτέλεση στην καρέκλα της νέας χιλιετίας, όταν θανάτωσε τον David Ray Duren, καταδικασμένο για ληστεία και το φόνο ενός νεαρού κοριτσιού.

http://eglima.wordpress.com/ 

Η ταινία Το πράσινο μίλι απεικονίζει λεπτομερώς διάφορες εκτελέσεις από την ηλεκτρική καρέκλα. 

Home lighting design

http://www.ieslightlogic.org/

Ηλεκτρισμός

 

Λονδίνο 1980. Στη βικτωριανή Αγγλία, η ηλεκτρική ενέργεια είναι η πιο πρόσφατη επιστημονική ανακάλυψη, ένα φως που προαναγγέλλει την αυγή μιας νέας εποχής. Ο ηλεκτρισμός γίνεται αφορμή για μια σωρεία συγκρούσεων. Η Σάρλοτ μεγαλώνει σε νια τυπική βικτωριανή κοινωνία. Αυστηρότητα, υποκρισία, αδιέξοδοι έρωτες. Η οικογένειά της, ένας αντιπροσευτικός μικρόκοσμος της εποχής, είναι παράδειγμα προς αποφυγή. Για τη Σαρλότ η ηλεκτρική ενέργεια παράγει κάτι περισσότερο. Παντρεύεται έναν νεαρό μηχανικό που αγκαλιάζει την ηλεκτρική ενέργεια σαν λειτούργημα και σαν θρησκεία.

Glendinning, Victoria. Ηλεκτρισμός, μετάφραση Έλενα Τριανταφύλλου, Κέδρος, 2000

Η Βικτόρια Γκλεντίνιγκ γεννήθηκε στο Σέφιλντ της Αγγλίας, στις 23 Απριλίου 1937. Σπούδασε σύγχρονες γλώσσες στην Οξφόρδη, και εργάστηκε σαν δασκάλα και σαν κοινωνική λειτουργός, πριν αναλάβει καθήκοντα βοηθού συντάκτη στο "The Times Literary Supplement", το 1974. Τα έργα της περιλαμβάνουν το δοκίμιο "A Suppressed Cry: Life and Death of a Quaker Daughter" (βιογραφία της προγόνου της Winnie Seebohm), 1969, τα μυθιστορήματα: "The Grown-Ups", 1989, "Electricity", 1995 και "Flight", 2002, καθώς και βραβευμένες βιογραφίες των συγγραφέων Elizabeth Bowen, 1977, Edith Sitwell, 1981 (James Tait Black Memorial Prize for biography, Duff Cooper Prize), Vita Sackville-West, 1983 (Whitbread Biography Award), Rebecca West, 1987, Anthony Trollope, 1992 (Whitbread Biography Award) και Jonathan Swift, 1998. Σήμερα είναι πρόεδρος του αγγλικού PEN Club, υπότροφος της Royal Society of Literature και επίτιμος διδάκτορας των πανεπιστημίων Southampton, Ulster, Dublin και York. Το 1998 της απονεμήθηκε η τιμητική διάκριση CBE (Commander of the British Empire). Γράφει λογοτεχνική κριτική και αρθογραφεί σε διάφορα περιοδικά και έχει συμμετάσχει στην κριτική επιτροπή του βραβείου Booker

Μεγάλες πόλεις βυθισμένες στο σκοτάδι

Ο φωτογράφος Thierry Cohen, μέσω της ψηφιακής επεξεργασίας της φωτογραφίας, μάς παρουσιάζει πώς θα έμοιαζαν κάποιες μεγαλουπόλεις  του κόσμου χωρίς ίχνος τεχνητού φωτισμού. Οι ψηφιακοί μετασχηματισμοί του τις μεταρέπουν σε "ερήμους". Στις φωτογραφίες του βλέπουμε φωτεινό νυχτερινό ουρανό πάνω από τις πόλεις, ενώ στην πραγματικότητα, αυτό που βλέπουμε είναι το ακριβώς αντίθετο.Ατμοσφαιρική ρύπανση και τεχνητό φως συνδυάζονται και εν τέλει εξαφανίζουν τον αστικό ουρανό.
Ο Cohen μάς έδειξε τον ουρανό που χάνουμε.  Οι πόλεις του φαίνονται νεκρές και παγερές.
Με τον τρόπο αυτό προσπαθεί να  ευαισθητοποιήσει τον θεατή  στο πρόβλημα της φωτορύπανσης.

Σαν Φρανσίσκο, Καλιφόρνια, ΗΠΑ

 

Λος Άντζελες, Καλιφόρνια, ΗΠΑ

  Ρίο ντε Τζανέιρο, Βραζιλία

  Νέα Υόρκη, ΗΠΑ

Τόκιο, Ιαπωνία

 

Λος Άντζελες, Καλιφόρνια, ΗΠΑ

  Νέα Υόρκη, ΗΠΑ

 

Ρίο ντε Τζανέιρο, Βραζιλία

 

  Σανγκάη, Κίνα

Ο Thierry Cohen (1963- ) είναι επαγγελματίας φωτογράφος. Από το 1985  πρωτοπορεί στη χρήση των ψηφιακών τεχνικών. Ζει και εργάζεται στο Παρίσι.

Το 2008 με το "Binary Kids", αμφισβητεί το μέλλον των επόμενων γενεών, την προέλευση και τις συνέπειες της ανάπτυξης.
Από το 2010,  ασχολείται, κρίως, με τις "Σκοτεινές πόλεις" (Darkened Cities).

http://thierrycohen.com/